2013-08-03 10:57:07

 

ئه‌را نموونه‌: كیشمه‌كیش ناونى شار و ئاوایى یا كیشمه‌كیش ناونى سه‌رمایه‌دار و سه‌ندیكایه‌یل یا كیشمه‌كیش ناونى دو ریكخریاگ سیاسى له‌بان ده‌سڵات، گشت ئه‌یانه‌ چنه‌ ناو خانه‌ى كیشمه‌كیش كوومه‌ڵایه‌تیه‌و، داڕندۆرف ئویشید: ئى جووره‌ كیشمه‌كیشه‌یل كوومه‌ڵایه‌تیه‌ كاریگه‌رى خوه‌یان دیرن له‌بان پرووسه‌ى ئاڵشتكارى كوومه‌ڵایه‌تى.

تاریفكردن كیشمه‌كیش كاریگ ئه‌وه‌نه‌ ئاسان نیه‌، چوینكه‌ چه‌نه‌ها فۆرم جیاواز دیرید، ئنجا وه‌گووره‌ى هه‌لومه‌رج كوومه‌ڵایه‌تى تویه‌نیم بویشم كیشمه‌یكش نه‌وه‌یل پیكهاتگه‌ له‌ ره‌فتاركردن دو نه‌وه‌ى دژ وه‌یه‌كترى له‌ڕوى كلتوور و باوه‌ڕه‌و.

ئه‌و كوومه‌ڵگایه‌یله‌ روى وه‌ڕوى كیشمه‌كیش بوونه‌و ك جیاوازى و ئازادى له‌تیان هه‌س، ك یه‌یش وه‌ پله‌ى یه‌كه‌م له‌ناو سستمه‌یل دیموكراسى وجوود دیرید، یه‌یش ماناى ئه‌وه‌ نیه‌ ك له‌ ناو كوومه‌ڵگایه‌یل كلاسیكى وجوود نه‌یرید، به‌ڵكوو له‌ناو گشت كوومه‌ڵگایگ وجوود دیرید، وه‌لى له‌ناو كوومه‌ڵگایه‌یل مه‌ده‌نى فۆرم مه‌ده‌نیانه‌ فیشتر وه‌رگرید و وه‌شیوه‌ى خاسیگ له‌ناونى نه‌وه‌یل رویده‌ید.

كیشمه‌یكش نه‌وه‌یل له‌ئاكام كه‌ڵه‌كه‌بوین دو ئایدیاى جیاواز و دو ئاراسته‌ى جیاواز له‌ڕوى نوڕستن ئه‌را ژیان دروس بوود، ئه‌را نموونه‌: نه‌وه‌یگ هه‌وڵ ده‌ید مقه‌یه‌تى له‌ كلتوور كلاسیكى كوومه‌ڵگا بكاو نه‌وه‌یگیش هه‌ن هه‌ڵوست چه‌واشه‌و جیاواز دیرن و پرووژه‌ دیرن ئه‌را تازه‌بوینه‌وه‌ى مانایه‌یل ژیان، یه‌یش وه‌ ئاشكرا له‌ناونى دو نه‌وه‌ى پیر و جوان ئه‌و جووره‌ كیشمه‌كیشه‌ دروس بوود.

ئنجا بایه‌سه‌ ئشاره‌ت وه‌ یه‌یش بكه‌یم ك مه‌سه‌له‌ى ئى جووره‌ كیشمه‌یكشه‌یله‌ له‌ كوومه‌ڵگاى خوه‌مانیش وجوود دیرید وه‌فۆرم و شیوه‌ى جیاجیا، وه‌لى وه‌بى پلان و به‌رنامه‌و ئه‌قڵانیه‌ته‌ ك فره‌جار كوشتن و له‌ناوچگن جایه‌ڵ جوان له‌لى كه‌فیده‌و، ئه‌را نموونه‌: خودسزانن و خودكوشتن جایه‌ڵ جوانه‌یل یه‌كیگه‌ له‌و ئاسته‌یله‌ ك كوومه‌ڵگاى ئیمه‌ وه‌پیا گوزه‌ر ئه‌كا.

بیگومان سروشت ژیان و په‌ره‌سه‌ندن ئنسانى گرینگترین هووكارن له‌ دروسبوین كیشمه‌یكش نه‌وه‌یل له‌ كوردستان، ماناى ئه‌وه‌سه‌ چه‌نیگ ژیان وه‌رده‌وام بوود ئه‌وه‌نه‌ ئه‌قڵ و هووش مه‌ردمیش باڵاتر بوود. سیماى كیشمه‌یكش له‌ كوومه‌ڵگاى كوردى فیشتر ره‌ته‌وكردن یه‌كتریه‌ وه‌شیوه‌یگ ریژه‌یى، ئه‌را نموونه‌ كیشمه‌كیش ناونى مامۆستایگ كلاسیكى و مامۆستایگ تازه‌خواز فیشتر ئه‌را شكاننه‌وه‌ى یه‌كترى و قه‌بوول نه‌كردن یه‌كتریه‌. دى وه‌و جووره‌ نوڕید نه‌وه‌یگ حه‌ز له‌ سستم وه‌رده‌وام كلاسیكى كه‌ن و نه‌وه‌یگیش هه‌ن حه‌ز كه‌ن له‌ ئاڵشتكارى بنه‌ڕه‌تى و دویاخریش نوڕید كیشمه‌یش دروس بوود ك بیگومان به‌رهه‌م خاسى كه‌مه‌.

حكمه‌ت نامیق

ج . أ