له‌كاره‌سات و ڕویداگ دڵته‌زن و خه‌ماوى ، ك هه‌میشه نه‌یزه‌و شمشیر و ئاگر و ئاسن له‌جه‌سه‌ى كار كردگه‌و رووژگار ڕووشنایگ پڕ له خوه‌شى و به‌خته‌وه‌رى وه‌خوه‌یه‌وه نه‌یه بیجگه له ده‌رده‌سه‌رى و ماڵویرانى و داگیركارى خاكه‌گه‌ى و به‌شبه‌شه‌وكردنى له‌ناونى وڵاته‌یل داگیركه‌ر.
كه‌سه‌یل داناو خاوه‌ن وژدان پاك هه‌ر له‌زویه‌وه زانستنه كورد خاوه‌ن هه‌قه‌و له‌ژیر بار مه‌ینه‌تى و زوڵم زوور ده‌وڵه‌ته‌یل ژیاگه . (توماس بوا)ى نویسه‌ر فره‌نسى و خاوه‌ن كتاو (لوسیان رامبۆ) گشت ئه‌و راسیه‌یله له‌بان كورد جه‌مه‌و كردگه‌و چشته‌یل فره‌یگ ده‌سنیشان كردگه ك له‌ناونى هه‌ردوگ جه‌نگ جه‌هانى هاته‌سه بان ملله‌ت كورد و كرده‌سه‌ى تاریخ پوخته‌یگ و په‌خشیه‌و كردگه . ئى نویسه‌ر زانا له مه‌سه‌له‌ى كوردناسى ده‌س باڵایگ داشتگه‌و هه‌میشه له نویساننه‌یلى كورد وه‌خاوه‌ن هه‌ق زانستگه‌و هه‌ر له‌ڕووژگاره‌یل جه‌نگ دویه‌م جه‌هانیه‌وه ده‌س كردسه په‌خشه‌وكردن نویساننه‌یل فره‌یگ له‌باوه‌ت رووشنهویرى و ئه‌ده‌ب و تاریخ كورده‌وه ، ك یه‌كیگ له كتاوه‌یلیشى وه‌ناونیشان (كورد) داناگه‌و له‌ساڵ 1965 چاپى كردگه . ئى جووره كه‌سه‌یلیگ له‌وه‌زع كورده‌وه نزیك بوینه‌و زانستنه كورد چ زوڵم و زووریگ له‌لى كریاگه‌و هه‌میشه هه‌قخوریاگ و بیبه‌ش بویه له‌هه‌قه‌یلى و بیجگه ئه‌وه‌یش وه‌رده‌وام داوا له ڕووژنامه‌و سه‌رچه‌وه‌یل هه‌واڵ كردگه ك ئه‌و راسیه‌یله له‌باوه‌ت كورده‌وه جویر خوه‌ى په‌خشه‌و بكه‌ن و لایه‌ن باوه‌تیانه بگرن و دویاى ئه‌وه‌یش باس له‌ڕووژنامه‌یل ناوخود توركیا كردگه‌و ئویشیگ: رووژنامه‌یل توركى له‌ئاست ئه‌و كیشه‌یله ك په‌یوه‌س بوینه وه‌مه‌سه‌له‌ى كورده‌وه خوه‌یان له‌لى كه‌ڕ و بیده‌نگ كردنه‌و ئویشیگ : پشتگووشخستن مه‌سه‌له‌ى كورد چاره‌سه‌ر نیه‌و هه‌رچى وه‌ئاگر و ئاسن وه‌لیانا ڕه‌فتار بكریه‌یگ هه‌ر زیاتر مه‌سه‌له‌گه سه‌ختتره‌و بووگ و كورد ملله‌تیگه له‌ناو نیه‌چووگ و خاوه‌ن هه‌قه.
(كۆلونییل جیبون) له‌كتاو (داواى كورد له‌بان تورك) ك له‌ساڵ 1928 له‌ئه‌مریكا چاپ كریاگه ئویشیگ : ژیان وه‌ى جووره ئه‌را كورده‌یل نیه‌چووگه سه‌ر ، چوینكه توركه‌یل په‌نا بردنه‌سه وه‌ر فشار و سه‌ركوتكردن كورد ك هه‌ق خوه‌یانه وه ئازادى بژیه‌ن . بیگومان فره‌یگ له نویسه‌ره‌یل باس له‌وه‌زع كوردستان كردنه هه‌ر له‌سه‌رهه‌ڵداین چه‌كدارى و جموجویل ئازادیخواز كورد تا مه‌سه‌له‌ى ژیرپاكردن هه‌قه‌یل ملله‌تیگ ك وه‌دریژایى ڕووژگار چه‌وسیاگ بوینه‌و له‌هه‌قه‌یل خوه‌یان بیبه‌ش كریانه‌و دڵسووز راسه‌قینه‌یگ نه‌یاشتنه پشت وه‌پى بووه‌سن ته‌نیا جه‌وه‌ڵه‌یل نه‌وگ ، وه‌لى وه‌سایه‌ى خوداو ئه‌قڵ حه‌كیمانه‌ى سه‌ركرده‌یل و دڵسووزى ملله‌ت كورده‌وه ئه‌را خاك و نیشتمانه‌گه‌یان ئه‌وه‌سه دوشمنى په‌زیاو خوه‌ى خاوه‌ن بڕیاره ، یه‌یش مه‌عناى ئه‌وه‌سه ك ئایا سه‌بر ئى ملله‌ت زوڵملیكریاگه چه‌نیگه‌و تاچه‌نیگ تویه‌نستگه له‌خه‌بات بى وچان بژیه‌یگ و گشت ئه‌و رووژگاره‌یل سیه بشماریگ و خوازیار هه‌ڵاتن خوه‌ر ئازادى و سه‌رفرازى بووگ؟
(جیبون) له‌كتاوه‌گه‌ى قسه‌یل (پول یونكور) نوێنه‌ر فره‌نسا له كوومه‌ڵه‌ى ملله‌ته‌یل (عصبه الامم) له‌جنێف ساڵ (1932) توومار كردگه‌و ئویشیگ : حه‌یفه ك دگان وه‌هه‌ق خودوه‌ڕیه‌وبردن و سه‌روه‌خوه‌یى كوردا نه‌نریاگه‌و هه‌میشه فه‌ن و فیڵ له‌ملله‌ت كورد كریاگه‌و نه‌خشه‌ى داگیركارى له‌دژیان دانریاگه.
