ك ههق نهتهوهیى و نیشتمانى و دیمۆكراتى دیریگ نهزانستنه و ئهى دهرفهته نهدانهسه كورد ك چالاكى سیاسى داشتوود و فره كهمه ئهگهر بویشیم سیاسهت دهسهڵاتهیل یهك لهشوون یهك سوریا له وهراوهر مللهت كورد سیاسهت شوفینیگ بویه چوينكه لهدریژهى ئهى ساڵهیله تهقالا كردنه ئهرا جیوهجى كردن پلانهیل عهرهبنشین كردن و تیكهڵهو كردن وهزوور و نیشانداین ههڵویست تونڕهوانهیگ لهدژى ، و كورد جوور مهترسيیگ لهبان نهتهوهى عهرهب و یهكیهتى وڵات زانن. ئهى دهسهڵاتهیله ههرچالاكى سیاسى كوردیگ وه دهرچگن له چوارچیوهى عهرهبى زانن و قهبوولى نیهكهن. محهمهد تهلهب هلال ئهفسهر وهرین ئهمن سیاسى له جهزیره له شهسهگان سهدهى گوزهیشته له رهشنویسهیل خوهى لهژیرناونیشان ( راسیهیلیگ لهبارهى پارێزگاى جهزیره لهلایهنهیل نهتهوهيى و كۆمهڵایهتى و سیاسى رووشنایى خستهسهر ئهى پرۆژه ، ناوبریاگ لهى رهشنویسه ئشارهت كردیهسه چارهسهر كووتایى كیشهى كورد، ئهوهیش لهڕێگهى پرۆسهى ئاواره كردنیان لهشوون نیشتهجا بوینیان و بهسانن قاپیهیل كار و ژیان لهوهراوهریان و دهمداین ئاگر براكوشى لهناونى كوردهیل و ههمیش بردن شناسنامهى سورى لهلیان و وهحساو هاوردنیان جوور بیگانه) . دوينیمن ك وهراسى بهشیل فرهیگ لهو پرۆژهى تونڕهوانه ك لهى رهشنویسه هاتگه جیوهجى كریا و لهدیارى ترینیان : سهرشمارى ساڵ 1962تایبهت وه پارێزگاى حهسهكه و ههمیش پرۆژهى كهمهربهن عهرهبیه ك جفتیارهیل كورد له زهویهیل و باخ و بوسانهیلیان لهدریژهى سنوور توركیا و ئهرا قویلایى 15 كیلومهتر بیبهش كریان و ئهو زهویله دریانه جفتیارهیل عهرهبیگ له پارێزگایل ترهك هاتوین و ئهو كوردهیله ك زهویلیان بریا جوور كارگهر لهناو زهویهیل خوهيان كار كردیان و بهرههمیلیان ئهرا كهسیگتر بوى ، ئهى سیاسهت زاڵمانه و شوفینى دهسهڵات سوریا لهدژ كورد وهردهوام بوى و زوور و بى بهشى زیاتریگ وهههقیان جیوهجى كریا. لهیراسه ك بایهد ئشارهتیگ بكهیمنه بى بهش كردن كورد له چالاكى سیاسى لهوهختیگ كوردهیل زۆڵم وهپى كریاگ ئهرا ئهوهگ بتویهنن له ههقهیل خوهیان دیفاع بكهن ناچارهو بوین وهرهو پارتهیل كورد پهنا بوهن تا ئهو پارتهیله دهنگیان برهسنیگه مللهت سوریا وهلى ئهو پارتهیلیشه وهخاتر سهبهبیل جووروهجوور نهتویهنستن ئهرك خوهیان جیوهجى بكهن . پارتهیل كورد بهرنامهى نیشتمانى رهسهنیگ وهكار بردن و باوهت مللهت كورد پهیوهندى دانه باوهتهیلتر وڵات وهلى دهسهڵات و هێزهیل نیشتمانى گرنگى فرهیگ وه هاووڵاتیهیل كورد نهدان . كورد سوریا له وڵات خوهى ههست وهغهریبى كرد و ئهى ههسته گشت جاریگ له دهرونى زینگهو بوود چونكه رووشهنهویرهیل عهرهب سوریا لهوهراوهر ئهو زۆڵم و زووره ك وه ههق كورد كریهیگ بیدهنگ نیشن و تاوانهیل دهسهڵات شارنهو ، یهیش لهوهختیگ كورد جارى پشت بهسانهسه نهخش رووشهنهویرهیل و هاووڵاتیهیل دیمۆكراتخواز له سوریا تا بتویهنن بنهوایل هاووڵات پهروهرى و یهكسانى له ههقهیل زامن بكهن و كورد لهى جهههنهمه ك هالهتى دهرچوود و جوور گشت هاووڵاتیهیل جههان له ئازادى و یهكسانى بژیهیگ و ههقهیل قانوونى خوهى زامن بكهى ...