شەفەق نیوز/ وەزارەت تەندروسی عراقی، ئمڕوو دووشەممە، هوشداریدا لە مەترسی گەورایگ لەبان هاووڵاتیەیل وسیستمە تەندروسیەگە، لە نزیکبوین چگن وڵاتەگە ئەرا لوتگەی بڵاوبوین ڤایڕۆس کۆڕۆنا.
وەزارەتەگە لە بەیاننامەیگ ك رەسیە ئاژانس شەفەق نیوز وت: لە روژەیل وەرین بەرزەوبوینیگ بیوینە بوی لە هەژمار تووشهاتگەیل، ک ئاماژەدەێد وە نزیەکەو بوین ئەرا ئەوە ک رەوش پەتاگە چوودە ناو قۆناغ لوتگەی بڵاوبوین، ک مەترسی گەورایگە لەبان هاووڵاتیەیل و جەختیگە لەبان سیستمە تەندروسیەگە، ک گرنگی فرەیگ نەورد لە وەختەیل وەرین.
وئاماژەدا؛ ئاست پابەندبوین بەشیگ لە هاووڵاتیەیل وە رینما تەندروسیەگان هیمان هاخوار ئاستیگ ک وەگورەی هەڵوێستە مەترسیدار پەتایەگە بوود، ک پابەندبوین تەواوی خوازێد وە رێکارەیل دوورەوکەفتن کۆمەڵایەتی، ونەگ تەنیا وەکارهاوردن دەمامەگ ئەرا گشت هاووڵاتەیەل، ئەرا نواگردن کارەساتەیگ ک لە وەردەوامی کەمەوکردن و سوکایەتی وە ئەو رینمایەلە ، ئەگەرە بوود.
هەمیش وت: میدیاگان و ماڵپەڕەیل پەیوەندیە کۆمەڵایەتیەگان بڕیگ لە پۆستەیل بڵاوەکەن ک رای گشتی شیونێد، وگشتمان دویرەوخەێد لە ئامانجە هاوبەشەگە لە کۆنتڕۆڵ کردن پەتاگە، وکەمەوکردن کاریگەری کارەساتیەگەی لەبان هاووڵاتی عراقی، و ئەیە لە گشتی هاوکاری خوازێد لە رەنج نیشتمانی ئەرا هووشیارکردن وچەوکردنەوە لە پەتاگە و مەترسیەیلی لە ئەنجام نا پابەندبوین وە تەمەیل تەندروسی و رێکارەیل مقەیەتی لە بیماریەگە.
وتیش؛ هەژمار فرەیگ لە کادرەیل پزشکی و تەندروسی و وەڕیەوبردنمان، ک گیان خوەیان دانە ئەرا خزمەت بیمارەیل، کەفتنە وەر مەترسی لە تووشهاتنیان وە بیماریەگە، وە گەرد لەدەسچگن وەردوامیگ لە گیانەل پاک، ک هەڕەشەی خۆڕاگردن و وەردەوامی رەنجەیل سەنگەر وەردەمین کەێد.
هەمیش وت: هیمان تیمە تەندروسی و چەودیرەیلمان پێشیلکاری فرەیگ دوینن، جوور گردەوبوین لە ئاهەنگەیل سویر و پرسە لەناو ناوچەیل پڕ حهشیمهت، وەگەرد کەمی رێوشۆین وسانن پێشیلکارەیل، لەناو دوکان وبازاڕ و ماشینەیل.
وەزارەتەگە خەوەردا ک فەرمانگەیل تەندروسی لە بەغداد و پارێزگاگان لەبان بوودجەی وەکارهاوردن ئاسایەگە کارەکەێد، ورێژەی (١/١٢) لە بوودجە ساڵانیەگەی، وەبی ئەوەگ پویلیگ زیای بخریەێدە بانی، لەوەر بڕیار نەیان به بان بوودجهی گشتی دەوڵەتەگە تا ئیسە.
وئاماژەدا؛ پلان وەزارەتەگە ئامانجی ئەوەسە ک ژمارەیل فرەوەبوی بیماریەگان بەش بکەێد، لە دروسکردن ناوەند چارەسەری تایبەت وە بیماری پەتاگە، لە ری پشتگیری چالاکیەگان ئاینی وکۆمەڵایەتی لەلی، بەڵکم سەختیەیل گەورا کەفنە نوایان، لەلیان کەمی کادرەیل پزشکی و تەندروسی و وەڕیەوبردنەگانە لەسای جەخت گەورایگ لەبان سیستمە تەندروسیەگە، ووسانن مهزرانن پزشک وکادر تەندروسی و وەڕیەوبردنی، و کەمی شایستەیل دارایی لەوەر بڕیارنەکردن بوودجەگە.
وتیش؛ خوەی ئامانجی ئەوەسە پڕۆژەی هاوردن خەسەخانەیل ٤٠٠ شەوخەفی ئەرا پارێزگاگان ئەرا خزمەت بکەێد وە زویترین وەخت، ورەدبوود لەبان ئاژاوە وەڕیەوبردنەگان و گرفتە هەمێشەیەگان ئەرا ئەو پڕۆژەیلە، و ئومیدخوازیمن لە دەسمیەت لایەنە چەودیرەگان، ئەرا پەیاکردن چارەسەرەیلیگ، وەپیان لە گیچەڵەگان دەربچیمن ک نوای دروەسکردن خەسەخانەگان گرێد لە رەوش سەخت ئیسە.
وهەمیش وت: ڤایڕۆس کۆرۆنا، چارەسەری و واکسین تا ئیسە ئەرای نیە لە گشت دەوڵەتەیل جهان، و ئەوەگ باس کریەێد لە خەوەر دەرمان و واکسین، تەنیا تاقیکردنەس کە خاوەن نیمچە ئەنجامیگە، وەگەرد ئەوەیش وەزارەت تەندروسی تەقەلا دەێد ئەرا رەسین وەئەوە لە ری نووەو کردن پڕۆتکۆل چارەسەری ئەرا بیمارەگان، لەبنەمای زانستی ک سەڵامەتی دەرمانەگە ئەرا بیمارەیل لە پلەی یەکەم مسۆگەر بکەێد، و چەنیگ چارەسەریی گونجیاگە، و لەبان ئەوە وەزارەتەگە وازەو بویە بان گشت دەوڵەتەیل ک بەشیگ لە دەرمانەگان لە قۆناغە سەرەتایەگانی لە زیان بیمارەگان کەمەو کەێد، و دەسمەیتیان لە رەدبوین قۆناغە سەختەگان بیماریەگە، وهەمیش هاندان پێشەسازی نیشتمانی ئەرا بەرهەمکردن بەشیگ لە دەرمانەگان ک شایەت خاسبوون ئەرا بیمارەیل وەگورەی میکانیزم پیشەیی جوراجور، ک مسۆگەر سەڵامەتی و ئەمان دەرمانەگە بکەێد.
وەزارەتەگە ئەرا هاووڵاتیەیل بانگاواز کرد، وت؛ تەنیا رییگ ئەرا کۆنتڕۆڵ کردن پەتاگە، خوەی پابەندبوینە وە دوورەوکەفتن کۆمەڵایەتی، و وەکارهاوردن دەمامەک، و گرنگی داین وە پاکی کەسەگە، وهتایبەت لە وەرداومی لە دەسشوردن، و لەماڵ دەرنەچگن، مەگەر ئەرا كار فرە گرنگ.
وەزارەتەگە دوارەی داواکردنی کرد لە گشت دەزگا تەندروسی وئەمنی و دادوەریەگان، لەجیهاوردن گشت رێکارەیل یەکجاری لە مقەیەتی گیان هاووڵاتیەیل لە مەترسی پەتاگە، و وسانن زەنجیرەی گواستنەوەی، لە وەجیهاوردن رینمایل دەسەی تەندروسی وسەڵامەتی.