شەفەق نیوز/ دویای چەن مانگیگ لە پەلامار مووشەکی وسەردترین پەیوەندی ناونى هەردوگ وڵاتەگە، عراق و ئەمریکا روژ پەنجشەممە تیەنەو ئەرا مێز گفتوگۆ وەگەرد خوازین هەردگلا ئەرا قسەکردن، بەڵکم لە کنار تەقەڵایگ سنووردار.
دیارە ئمڕوو ئی دەرفەتە گونجیاگە وەگەرد رەسین وەرپرس هەواڵگیری وەرین موستەفا کازمی ئەرا سەرۆکایەتی حکومەتەگە، ک ناسریاگە وە پەیوەندیە خاسەگەی وەل ئەمریکیەگان و عەرب هاوپەیمانیان، وهەمیش و کزەوبوین باڵەیل سەوە ئیران تا ئی وەختە.
بەڵکم ئەو گفتوگۆە ک روژ پەنجشەمە ساعەت ١٣:٠٠ ک دەسوەپی کەێد، لە ری بازنەی تەلیفیزیۆنی بەسیاگ لەوەر پەتای کۆڕۆنا، تەنیا سەرەتاییگە ئەرا ئۆپراسیۆن دریژیگ وەبی ئاڵشتبوینیگ لە بۆچوونەگەی، وەگورەی رای پسپۆڕ و وەرپرسەیل، وهەمیش هەرێم کوردستان لەری فەوزی حەریری سەرۆک دیوان هەرێم لەی گفتوگۆه‌ بەشدار بوود. ووەرپرسە گەوراگان وەیەکەو باوەتە سەرەکیەگان دیاری کەن، تا ئیجا بخریەێدە دەس دەسەیلیگ ئەرا باس دریژ ماوە.
کەسەیلیگ گونجیاگ لە وەخت گونجیاگ
رۆبیرت فۆرد لە پەیمانگەی خوەرهەڵات ناوڕاس ئووشێد؛ دووارەی گشت شیوە دیار پەیوەندیەگان ئەمریکا و عراق وەشەوو روژیگ نێەکریەێد. دوبلۆماسی ئەمریکیە وەرینەگە ک هەر خوەی بەشداربوی لە دویاین گفتوگۆی ستڕاتیژی ناوبەین هەردوگلا لەساڵ ٢٠٠٨ ، هەمیش ئووشێد: ئەرا یەکەمین جارە کەسەیل گونچیاگ هانە شوونەیل گونجیاگ و لەمەوقەی گونجیاگ.
لە ٢٠٠٨ ، ئەمریکا مەرجیلیگ دیاری کرد ئەرا دەرچگنی لە دویای داگیرکردن عراق، هێزە ئەمریکیەگان هاتنەو، بەڵکم و هەژمار کەمیگ کەمتر، لە چوارچیوەی هاوپەیمانیەگە ک واشینتون سەرپەرشتیی کەێد، دژ وە ریخریاگ دەوڵەت ئیسلامی.
دویای زياتر لە دوو ساڵ ونیم لە ( سەرکەفتنەگە) لەبان ریخریاگ دەوڵەت ئیسلامی، وداناین باوەتەیل ئابووری و گواستنەوەی روشنهووری، دووارە هاتن هەزاران سەرباز ئەمریکی بوودە باوەتە سەرکیەگە.
ک دویای دەور ٣٠ پەلامار مووشەکی دژوە بەرژوەنیگان ئەمریکا، وکوشتن جەنڕاڵ ئیرانی قاسم سولەیمانی و ئەبو مەهدی موهەندیس جیگر وەرپرس حەشد شەعبی وەدەس ئەمریکا، هەست دژیایەتی ئەمریکا دووارە فرەوەبوی. پەڕلەمانتارەیل شیعە لە پەرلەمان عراقی دەنگدان لەبان کۆتایی هاوردن لە مەنین هێزەیل بیگانە لەوڵاتەگە، و واشینتون هەڕەشە دا وە پەلامار دەیان شوون سەروە باڵەیل چەکدار.
بەڵکم هاتن کازمی ئەرا دروسکردن حکومەتەگە، هاوکیشانەگە لەریشەو ئاڵشتکرد، ک پیاوەگە دەسڵات دەوڵەتەگە لە ناوڕاس قەیران ئابووری وەرگرد، وداوای عەداڵەتی ئەرا دەور ٥٥٠ خۆپیشاندەر کەێد ک لەناو ناڕەزایەتەگان کوشیان.
عەدولمەهدی لەماوەی زیاتر لە ساڵیگ لەدەسڵاتداری سەرنەکەفت لە وەرگردن مکیسیگ ئەرا سەردان واشینتون، بەڵکم کازمی ک وەرجە چەن مانگیگ هاتە حکومڕانی، مکیسیگ ئەرای هات وەسەردان کۆشک چەرمگ لەی ساڵە، وەگورەی دوو وەرپرس حکومەتی لە ئاژانس فڕانس پریس.
- هاوپەیمانی ناودەوڵەتی بندەس بڕیار ئەمریکی-
یەکیگ لە وەرپرسەگان دووپات کەێد ک یەک گرفتیگ بڕوایی بوی ول حکومەتە کۆنەگە، ئیسە رەوشەگە ئاڵشت بوی. لەی كەشوهەوا، باس گشت باوەتەگان پەنجشەممە کەیمن، وەرجە گشتی باوەت سەربازە ئەمریکیەگان. وەرپرسیگ گەورا لە هاوپەیمان ئەمریکی پرسیار کرد، ئایا توێەنیمن وەبی فڕۆکەیل بیفڕۆکەوان باڵەو بگریمن؟ ئایا هیمان عراقیەگان زانیاریەگانمان خوازن؟، تایبەت وەگەرد مەنین هێزەیل هاوپەیمانی ئیسە لە سێ شوین عراق ، وەرانوەر ١٢ ی وەرین.
وەرپرسیگ عراقی ئەرا فڕانس پڕیس ئووشێد؛ هیمان وردەکاری لە هەژمار سەربازەگان نەیرێمن، بەڵکم پێشنیارە ئەمریکیەگە باس کەمەوکردن هێزەیل کەێد. لەبان ئەوەیش ک دیارە کەمەوکردنیگ فرە تا رادەیگ دڵنیایی نیە، چوینکە هیمان هەڕەشەگە هەسەی، وەگورەی دەوڵەتەیل هاوپەیمانی ک خوەیان لایەنیگ نیین لە گفتوگۆی ئەمریکا وعراق.
یەکیگ لە دبلۆماسیەگان ئەرا فڕانس پڕیس ئاماژە دەێد؛ ئەوانە ک ئەمریکی نیین لەناو هاوپەیمانیەگە لە عراق مینن تەنیا ئەگەر ئەمریکیەگان مەنن. وئەگەر لایەنەیل سەروە ئیران ئەرا گفتوگۆ مکیس نەکریانە، خو ئەوان لەنزیکەو چەودیری کەن. ئەحمەد ئەسەدی، قسەکەر وەناو فڕاکسیۆن فەزیلەی پەڕلەمانی دووپات کەێد ک شەش مانگ دریا ئەمریکیرگان ئەرا دەرچگن.
- ئابووری گرفت ژمارە ١
هەمیش دووارە، ئیوارەی دووشەممە و چوارشەممە، دوو موشەک کەفتن، یەکیگ لە نزیک فڕۆکەخانەی ناودەوڵەتی بەغداد ، ک شوون سەربازە ئەمریکیەگانه‌ ، وئەواکە له‌ ناوچەی سه‌وز ک بارەگای باڵیۆزخانەی ئەمریکیە، ک جوور پەیامیگ وەهویرەو خستن دیاردا. بەڵکەم زاراوەگەی ئەمڕو دژایەتیی کەمترە، و کەتایب حزبەڵا ، نزیكترین باڵ سەروە ئیران، راگەیان ک هویچ هەڵوێستیگ دەرنێوڕێد مەگەر لە دویای کۆبونەوەگەی پەنجشەممە.
فۆرد ئووشێد؛ سەردەوبوین باڵەگان مەیدانیگ گەوراتر ئەرا تەقەڵا دەێدە کازمی و ئەمریکیەگان.
بەڵکم ئابووری جوور یەکەمین باوەت ئەرا عراق مینێد ، ک داوەزیان نرخ نەفت زیان له‌ لی دا وشایەت وەی نزیکە پەکی بکەفێد لە خەرجکردن مووچەی هەیشت مەلیۆن فەرمانبەر حکومەتی و خانەنشین.
وئەرا ماوە دریژیگ، گفتوگۆە ستڕاتیژیەگە توانێد گریە بەس ئەمریکی دابین بکەێد لە بینا و وزە و هاندان وەرەو وەرگردن دەسمیەت لە خەلیج وبانک ناودەوڵەتی.
وەلی فۆرد دووپات کەێد ک واشینتون پارە نیەدێد، بەڵکم توێەنێد تەنیا لە سزادانەگە عراق بوەخشێد لە هاوردن وزە لە ئیرانەو، ئەویش چارەسەر گرفتە یەکەمینەگەی کازمی نێەکەێد.