یانهى وهرزشى فهیلى له ساڵ 1957؛ و وازیكهرهیل فرهیگ دیاردان و قارهمانیهیل ناوخۆیى و دهرهكى فرهیگ بردنهوه، تا ئهو ڕووژهگ یانهگه له لایهن دهسڵاتدارهیل بهغدا له ساڵ 1963 بهسریا، حاجى مورتهزا عهلى زوڵفهقار سهرۆك یانهى فهیلى له پهیوهندییگى وهل ماڵپهڕ شهفهق ئویشى:" لهو وهرزشوانهیل دیاریه ك كورد فهیلى بوین و بهشدارى خاسیگ داشتن له جمشت وهرزشى عیراقى، نوعمان موراد و داود سهڵمان و عهبدولحوسهین خهلیل له تووپ سهوهته و ، له تووپان یا تووپ پایش ههریهك له مهحموود ئهسهد و سهمهد ئهسهد و ئهنوهر موراد و قهیس مهحهمهد ، و له بۆكسان یا ملاكهمهیش ههریهك له عبدولوههاب حوسهین قارهمان عیراق و عهلى حوسهین خاوهن نازناو جاك بهڵانس و ئهكرهم مهڕووگى و سهعید عهبدولحوسهین و سهمیر عهبدولحوسهین و یانه گشتیان پاڵهوانیهتى ناوخۆیى و ناودهوڵهتى فرهیگ وهدهسهاوردنه".
زیاتریش وت :" ڕژیم وهرین پهلامار یانهى فهیلى دا و بهسارهى و فره له وهرزشكارهیلى دهسگیر كرد و یانهگهیش چهپاوكرد (مصادره)كرد تا ئهوه بوى له دویاى ڕمیانى دوباره ئى یانه وازكریا".
ئهوهیشه ئاشكراكرد ك :" ههرچهنى وهرزشكارهیل فهیلى تویش گیروگرفت هاوردن وهلى لوجنهى ئۆلهمپى نیشتمانى نهتویهنست وازلهلیان بارى".
و زیاتریش ئویشى ك :" كوردهیل فهیلى هیمان نهخش و دهور و وجوود خوهیان له مهیدان وهرزش دیرن و جوور پسپۆر یا خهبیر و مهشقدهر یا مدرب له ناو عیراق و لهدهیشتیشى كار كهن".
مورتهزا فهیلى داوا له حكوومهت عیراق و لوجنهى ئۆلهمپى كرد كوومهك و پشتگیرى له یانهى فهیلى بكهن چوینكه تویش قهیران دارایى و پشتگووشخستن هاتیه".
له لاى خوهیهو نوعمان موراد فهیلى ك یهكیگه له وازیكهرهیل وهرین تووپ سهوهته له عیراق له پهیوهندییگى وهل ماڵپهڕ شهفهق وت :" كوردهیل فهیلى زیاتر دووس تووپ سهوهته و تووپ پا داشتن و وهختى مناڵ مهدرهسه بویمن له مهدرهسهى فهیلى سهرهتایى له ساڵهیل پهنجاى سهدهى گوزهیشته جوور ههڵوژاردهى بهچكهشیرهیل و له قوناغ ناوهندییش جوور نهوڕهس یا ناشئین و له قوناغ ئامادهییش بویمنه پرۆفشناڵ یا محتهرف".
زیاتر یش وت:" لهو وهخته جایڵهیل كورد فهیلى ئهوه دین ك وهرزش خاسترین ڕیگهیگه ئهرا خود سهپاندن و خود نیشانداین له ناو كوومهڵگا و دیارداین له مهیدانهیل عیراق؛ لهوهر ئهوه له ساڵ 1957یانهى فهیلى دامهزرانن ئهویش وه هانداین سهعید قهزاز وهزیر داخلیهى وهرین".
ئهوهیشه ڕووشنهو كرد ك :" دویاى كوودهتا سیهگهى 8 شوبات 1963 یانهگه داخریا و دویاى ئمزاكردن ڕیككهفتننامهى 11 ئادار 1970 ئیمه شهبیبهى (لاوان) دیموكراتى كوردستانى له جادهى ئهبو نوئاس دامهزرانیمن و دو ساڵ وازى كردیمن و ئنجا واز گهردیمن".
زیاتریش وت :" وه دریژى ئهو ساڵهیله ك لهتى بازى كردیمن چهن قارهمانییگ كهفته گیرمان و گشت ئهو جام و میدالیا و بهڵگهنامهیل ڕێزلێنانهیله ك هانه مهدرهسهى جهعفهریه شاكار ئیمهس".
له باوهت یادگاریهیل خوهش وازیكهر تووپ سهوهته نوعمان موراد له پهیوهندیهگهى وهل ماڵپهڕ شهفهق وت:" یهكیگ له چشتهیل ئهڵاجهوى ك تویشمان هاتیاد ئهوه بوى بهڕێوهبهر دویاناوهندیهگهمان وتیاد ئیوه ئهرا له ناو بازیگا وهكوردیهو قسه كهین؟ و ئیمهیش وتیایمنه پى ئیمه كوردیمن و شانازى وه نهتهوه و زووان خوهمانهو كهیمن".
ئهوهیشه ئاشكرا كرد ك :" تیم ئهمریكى له كولیج بهغدا ئهرا یهكم جار تووپ سهوهته هاورد ئهرا عیراق و ئیمه ههمیشه له كووتاییهگان وهلیانا وازى كردیایمن و ئهوانیش ئهڵاجهویان هاتیاد له شیوهى وازى كردنمان و له تواناى بهدهنیمان و له خود خوهم داواكردن وهلیانهو بچم ئهرا ئهمریكا تا لهورا وازى بكهم، وهلى من ڕازى نهویم و بڕیار دام لهیرا بمینم تا خزمهت وه چینهگهم و وڵاتهگهم بكهم".
نوعمان جهخت لهبان ئهوهیشه كرد ك:" كوردهیل فهیلى چقڵیگ بوین له ناو چهو دوشمنهیل شۆفینى ئهویش وه توانایهیل وهرزشییان و وازیكردن دیارییان له گشت جووره وهرزشیگ، و ههر لهوهر ئهوهیشه بوى ك حكوومهتهیل ئهو سهردهمهیله نهتویهنستیان دهس لهلیمان ههڵبگرن و نهیلنهمان له ئاست ناوخۆیى و دهرهكى وازى بكهیمن".