2011-01-02 07:28:06

قانوونیگ هاكووه‌، چاره‌سه‌ر ئه‌وى، یا له‌ دیوانیگ له‌ دیوانه‌یل ده‌مچه‌رمیه‌یل و پیاوماقووڵه‌یل، یا له‌ چوارچیوه‌ى ئه‌و ڕیكخریایه‌یل هه‌ڵواسیاى فره‌ ك ناو هووزه‌یل هه‌ڵگرى ئه‌را خاتر ڕووژه‌یل هه‌ڵوژاردن، یا ئه‌را ڕوینكردن مه‌كینه‌ى زووران سیاسى له‌ ناوبه‌ین سه‌ركرده‌یل و پارته‌یل، و له‌ ئاخریشه‌و، كێشه‌ى ئى چین عیراقیه‌ چاره‌سه‌ر ئه‌وى، لاى كه‌م وه‌ ڕیگه‌ى (نه‌خوه‌= غیره‌ت وه‌داد ڕه‌سین كه‌سیگ) ئه‌گه‌ر كه‌میگ له‌ پاشمه‌نى نه‌خوه‌ له‌لاى عیراقیه‌یل مه‌نوید.

كێشه‌ى كورد فه‌یلى، ئه‌را ئه‌وه‌ خاسه‌ بووده‌ جه‌هان مه‌ته‌ڵ یا ڕۆمانیگ: چوینكه‌ یانه‌ له‌ كارگه‌ى بیناى ده‌وڵه‌ت عیراقى هاوچه‌رخ كاركردن و بوینه‌ له‌شكر وئه‌نجوومه‌ن و چیخ و خشته‌گانى، و هه‌ر خوه‌یانیش ڕووڵه‌ و میراتگر گوزه‌یشته‌گه‌ین. له‌ هیزه‌یلى خزمه‌تكردن و چه‌رخ بازرگانیه‌گه‌ى گڕدیان، و مژه‌یل زینگیگیش خستنه‌ ناو فه‌رهه‌نگه‌گه‌ى، و جه‌نگ كردن تا وه‌ قایمى و سه‌ربه‌رزى بمینیده‌ى و وه‌خوه‌یه‌و شانازى بكه‌ید، وه‌لى له‌شوون ئه‌وه‌ گشتى هویچ وه‌ده‌سیان نه‌كه‌فت، ته‌نیا ئه‌وه‌ نه‌ود ك تویش كووچوه‌پیكردن وه‌ره‌و ئه‌ودیم سنوور و بردن ڕه‌گه‌زنامه‌ وزه‌فتكردن ماڵ وموڵكه‌یلیان هاتن، و ئینجایش گومبوین دۆسیه‌گه‌یان له‌ قویلایى دووڵه‌یل سیاسه‌ت و هه‌ق وهه‌ساوكردن و كیشمه‌كیش تایه‌فى ونه‌ته‌وه‌یى، وه‌یه‌ك قسه‌ : هه‌ر چوى عیراق وه‌پیان هات، بوینه‌ زه‌وییگ  پاك ئه‌را له‌هه‌ق وهه‌ساو یه‌كترى كردن.

ئویشم: كێشه‌ى كورده‌یل فه‌یلى، له‌و زوڵم وجه‌وره‌ نیه‌ ك تویشیان هات، شایه‌ت یه‌كى بویشى، عیراقیه‌یل گشتیان تویش زوڵم و جه‌ور هاتنه‌، و شایه‌ت به‌عزى كه‌س وه‌هونه‌ره‌وه‌ مه‌زڵوومیه‌ته‌یل ژیرئاوبكه‌ن وبتاوننه‌وه‌ى وه‌شیوه‌یگ ك كورده‌یل فه‌یلى له‌ به‌عزى مه‌ردم تر خوه‌شحاڵتر بوون له‌ چینه‌یل زوڵملیكریایه‌، به‌ڵكوو كێشه‌گه‌یان ها ئه‌ورا ك یانه‌ هه‌رچه‌نى ك تویش مه‌ینه‌تى دویر و دریژیگ هاتنه‌، وه‌لى واز له‌ شناسنامه‌ى عیراقییان نه‌هاوردن، و له‌هه‌ركوره‌یش بوینه‌ ئه‌مانه‌ت و وه‌فادارى ئه‌را عیراق وه‌ل خوه‌یانه‌و هه‌ڵگردنه‌، ئه‌وه‌ بیجگه‌ شناسنامه‌ كوردیه‌گه‌یان، چمانى له‌ كیمیاى ئنسانییگ دروس كریایه‌، ك ده‌سمیه‌ت ده‌ید ( ئه‌گه‌ر بیناكه‌ره‌یل عیراق نوو بتوان) له‌ دروسكردن یه‌كیه‌تى نیشتمانى عیراقییگ له‌ شیوه‌ى نوویگ  ك له‌سه‌ر بنه‌ماى دابڕین و دابه‌شكردن نه‌ته‌وه‌گان ئه‌را پله‌ و خانه‌، دروس نه‌كریاس، بڕیگ له‌ مه‌ردم نه‌كه‌نه‌ هاوڵاتى پله‌ دوو.

كێشه‌ى كورد فه‌یلى، كوڵ وكوڵبڕ  وه‌ ده‌س ئازار ئه‌و قه‌مچیه‌یله‌ نیه‌ناڵنن ك دریا ناوشانیان، یا ئه‌و (شوه‌) یا كابوسه‌یله‌ ك له‌یادیان مه‌نیه‌، یا ئه‌و ته‌عدا و سووكایه‌تیكردن و زه‌ڵاڵه‌ته‌ ك تویشى هاتن. یانه‌ گشتى وه‌به‌شیگ له‌ گوزه‌یشته‌ زانن. به‌ڵكوو له‌ كه‌م وه‌فایى ئه‌و ده‌وڵه‌ت نووه‌ ك چه‌وه‌ڕیى كردیان و ئه‌را ساڵه‌هاى دویر و دریژ سه‌خت و وشكیك له‌ده‌ر قاپیه‌گه‌ى چه‌وه‌ڕى كردیان، وه‌ته‌ماى ئه‌وه‌ ك له‌ ڕوییان واز بكریه‌ید و ماڵ و موڵك و هاووڵاتیبوین و ڕه‌گه‌زنامه‌ى زه‌فت كریاییان بایده‌وه‌ ... كار ئه‌ڵاجه‌وى درامى (ڕۆمانئاسا) له‌یرا ئه‌وه‌سه‌ ك بڕیگ (ئویشم: بڕیگ) له‌ جه‌لاده‌یلیان و ماڵزه‌فتكه‌ره‌یلیان و عومرخوه‌ره‌یلیان هیمان دویرن له‌ حساو وكتاو كردن و پرسینه‌وه‌، یا هیمان هانه‌ ئه‌و پۆسته‌یله‌ ك خاس وخه‌راو ها وه‌ ده‌سیانه‌وه‌ و ته‌گه‌ره‌ خه‌نه‌ نواى چاره‌سه‌ركردن كێشه‌ى كورده‌یل فه‌یلى، به‌ڵكوو بڕیگ(هه‌میش ئویشم بڕیگ) هه‌وڵ ده‌ید بڕیاره‌گه‌ى دادگاى باڵاى تاوان عیراقى ك له‌ 29 ته‌شرین دویم گوزه‌یشته‌ ده‌رچوى و ئه‌وه‌گ تویش كورده‌یل فه‌یلى هات له‌ جایل وجوانه‌یل و پیره‌مه‌رده‌یل ومناڵه‌یل و ژنه‌یلیان وه‌ جینۆساید ناساند، یانه‌ توان ناوه‌ڕووك یا محتواى ئى بڕیاریشه‌ پویچه‌ڵه‌و بكه‌ن و بكه‌نه‌ى دۆسیه‌یگ ك ته‌نیا ئه‌را ته‌ماشاكردن (ئتلاع) كردن بوود بى ئه‌وه‌گ بكریه‌یده‌ ئجرائاتیگ هه‌ق  بیه‌یده‌ خاوه‌ن هه‌ق.

دى وه‌خت ئه‌وه‌ هاتیه‌ ك عیراق نوو میدالیاى شه‌ره‌ف بكه‌یده‌ قه‌ى سینه‌ى كورده‌یل فه‌یلى: ڕووڵه‌یل وه‌فاداریگ له‌ سه‌رده‌میگ وه‌فادارى له‌تى كه‌مه‌.

قسه‌یگ نه‌فدار هه‌س ئویشید: له‌ سته‌مكار سته‌مكارتر ئه‌و كه‌سه‌سه‌ ك ده‌سمیه‌ت سته‌مكار ده‌ید له‌ سته‌مكردنى" په‌ند پیشینان.