د. سۆزان ئامێدى/ دوياى ده‌سگيركردن و كووچ وه‌پيكردن و ده‌ركردن و راوناين هه‌زاران خيزان كورد له ناوچه‌يل ره‌سه‌نيان و زه‌فتكردن زه‌وى و ماڵ و موڵكه‌يليان له‌ڕێ ئه‌نجامداين سياسه‌ت ته‌عريب و دوياى پرووسه‌يل له‌ناوبردن و كوشتن وه‌جه‌م و قه‌ورسانه‌يل وه‌جه‌م و ئه‌نفال و كره‌وه‌يل تر، كورد سياسه‌ت گفتگوو و دبلۆماسيه‌ت له‌وه‌رگرت ئه‌را وه‌رگريكردن له مافه‌يل ره‌واى وه‌ل حكومه‌ت ناوه‌ندى، ك هه‌رچه‌نى گشت جه‌هان پيشبينى ئه‌وه كرديان كورد هه‌ڵويست دوشمانه‌و تووڵه‌كارى نيشان بيه‌ێد جوور مه‌سه‌له‌يگ واقعى و فه‌رزكرياێ، وه‌لێ كاره‌گه بويه موفاجئه‌يگ ئه‌را جه‌هان له‌وه‌ر ئه‌و داڵوه‌خشى و ئنسانيه ك كورد ديرێده‌ى له سه‌رده‌ميگ ك گشت نه‌ريته‌يل ئنسانى و داڵوه‌خشى له‌تى نيه‌و به‌ڵكوو گومه، ك وه‌ل گشت ئه‌وه‌يا هويچ كاريگه‌رييگ نه‌ويه له‌بان ملله‌ت كورديش له مه‌سه‌له‌ى ته‌حه‌داكردن ئه‌را وه‌رگرى له وجوود نه‌ته‌وه‌ييان. وه‌لێ هه‌ناى ك ناو ماڵ سياسى كورد خراو ئه‌دێ و دوياخريش كيشه‌و قه‌يران بكه‌فێده‌و ئه‌وه له‌ى حاڵه‌ته گرفت ئه‌كه‌فێده روێ وه‌روێ بوينه‌وه‌و وه‌رگرى كورد، يه‌يش له‌وه‌ختيگ ك ملله‌ت كورد هه‌ميشه داواى گرده‌وبوين ماڵ كورد ئه‌كا، به‌ڵكوو له‌سه‌رده‌م سه‌دام حسێن خريايمنه بارودۆخ خراوتر، ئمجا هه‌ناى ك كه‌ركوك روێ وه‌ڕوێ دڕنده‌ترين په‌لاماره‌يل تيرۆريستى(داعش)بويه‌وه‌و هيزه‌يل پێشمه‌رگه وه‌گشت ئازايه‌تى و قاره‌مانێتييگه‌و نواى گرت له‌وه‌ختيگ ك برايه‌يل عه‌ره‌ب هه‌ڵويست تماشاكه‌ر نيشاندان، ئه‌و مه‌سه‌له بايه‌سه بوێ له‌تى ماڵ سياسى كورد يه‌كه‌وبگرتياد وه‌شيوه‌يگ ك ناكووكيه‌يل ناوخوه‌ييان كاريگه‌رى نه‌كردياده بان ئامانجه‌يل ستراتيجى نه‌ته‌وه‌ييان، وه‌لێ مه‌سه‌له‌گه وه چه‌واشه‌ى ئه‌وه بوى ك پيشبينى كريا وه‌بى ئه‌وه‌گ هويچ ئعتباريگ ئه‌را گرنگى كه‌ركوك بدريه‌ێد له‌لاى كورد و ئه‌و سته‌مه‌يله ك هاته تويشى له‌لايه‌ن رژيمه‌يل يه‌ك له‌شوون يه‌ك ئه‌را كوشاننه‌وه‌ى ناسنامه‌گه‌ێ و ئه‌و ژيار مێژووييه له‌هوير بريا هه‌ناى ك كه‌ركوك پايه‌خت ملله‌ت كورد بوێ وه‌رجه شه‌ش هه‌زار ساڵ وه‌رجه زايين و وه‌پى وتيان(ئارابخا)، ك ئه‌وه بوێ روێداگ 16ى ئوكتۆبه‌ر هات ك كاره‌ساتيگ گه‌ورا تازه‌وه كرد له‌ڕوێ ده‌سكه‌فته‌يل و قه‌يرانيگ وه‌ل حكومه‌ت ناوه‌ندى دروسكرد.
ئمجا له‌وه‌ر چاره‌سه‌ر هه‌ردوگ قه‌يرانه‌گه بايه‌سه ريككه‌فتن ته‌واويگ بدێ ك خاڵه‌يل په‌يوه‌س وه ناوچه‌يل داوڕياێ وه‌شيوه‌يگ گشتى و كه‌ركوك وه‌شيوه‌يگ تايبه‌ت له‌خوه‌ى بگرێد ئه‌را كوتاييهاوردن وه كاريگه‌ريه‌يل روێداگ 16ى ئوكتۆبه‌ر و له‌وانه‌يش:
1- به‌شداريكردن پێشمه‌رگه له ئداره‌ى ناوچه‌گه جوور وه‌رجه روێداگه‌گه له‌وه‌ر پته‌وكردن سه‌قامگيرى.
2- هه‌ڵه‌په‌ڵه‌كردن ئه‌را نواگيرى هه‌ڵوه‌شاننه‌وه‌ى ديموگرافى تازه.
3- دويره‌وخستن كه‌سه‌يل سياسى يا حزبى و حه‌شدى به‌شداربوێ له روێداگ قه‌يرانه‌گه له ئداره‌ى كه‌ركوك.
4- مه‌سه‌له‌ى كووتايهاوردن وه جيوه‌جيكردن مادده‌ى 140 بخريه‌ێده وه‌رباس له‌ماوه‌يگ دياريكرياێ.
5- داناين بڕياريگ كوردستانى ئه‌را تاوانباركردن و وه‌خيانه‌تناين هه‌ر كۆمه‌ڵه‌يگ سياسى كورد ك كار هاوشيوه‌ى روێداگه‌يل 16ى ئوكتۆبه‌ر دوباره‌وه بكا.
6- ريككه‌فتن ناونى حزبه‌يل كوردستانى نه‌بايه‌د له‌ناونى دولايه‌ن بدێ، به‌ڵكوو بايه‌سه له‌ناونى سێ لايه‌ن يا زياتر بدێ و ئه‌گه‌ريش هه‌وه‌جه كريا له‌ناونى هه‌ردوگ حزب يه‌كێتى نيشتمانى كوردستان و پارت ديموكرات كوردستان بدێ، ك ئه‌ويش وه وجوود نه‌ته‌وه‌يل يه‌كگرتگ.
يه‌يش وه‌و مه‌رجه ك ئى خاڵه‌يله ك باس كريا كرده‌وه‌يگ شه‌رعى بدێ وه شيوازه‌يليگ پڕ دقه‌ت ك بيجگه يه‌ك شيه‌وكردن هويچ تر ناخوازێد.
