به‌هائيه‌يل عراق مه‌ترسی له‌ناوچگن ناسنامه ديرن
جوور هه‌ر كه‌مينه‌يل تر به‌هائيه‌يليش سه‌ڵامه‌ت نه‌وين له كوشتن و سته‌م و ئاشكراكردنی له ساڵ ١٨٤٤ زايينی، ك تويش شه‌پۆليگ له فشار هاتن و سه‌ره‌تای له‌ساڵ ١٩٧٠ بوی هه‌نای ك ياسای بيبه‌شكردن چاڵاكيه‌يل به‌هائی ده‌رچی وه شماره‌ی ١٠٥ له‌هه‌مان ساڵ و چه‌ن بڕگه‌يگ گرته خوه‌ی و له رووژنامه‌ی فه‌رمی عراقی بڵاو كرياو له‌تی قه‌يه‌غه‌ی ئايين به‌هائی كريا وه‌ل زه‌فتكردن ماڵ و موڵك مه‌ردمه‌گه‌ی و بڕيگيش له‌ليان زيندانی كريان و بڕيگيانيش دريان له‌سێداره و شماره‌يگيش له‌ليان بيسه‌روشوون بوين له‌و ماوه.
(ر.س)له زووان داڵگ وباوگی ك شايه‌تحاڵ روێداگ ئه‌و بڕيار قه‌يه‌غكردن ئايين به‌هائيه بوينه له به‌غدا له ماوه‌ی ساڵه‌يل هه‌فتای سه‌ده‌ی وه‌رين، ئويشێد: گشت ئه‌ندامه‌يل خيزانه‌گه‌مان تۆماره‌يل فه‌رمی وه‌پيان ئاڵشت كرياو له ئايين به‌هائيه‌و هاوريانه بان ئايين موسڵمان و ته‌نيا شماره‌ی كه‌ميگ له خيزانه‌يل تويه‌نستن خويان قورتار بكه‌ن له‌و روێداگه‌و بچن وه‌ره‌و وڵاته‌يل تر يا وه‌ره‌و شاره‌يل تر، زوورميان دابه‌ش كريان له‌بان پاريزگايه‌يل عراق، وه‌لێ يه‌يش نه‌ويه ريگر له‌وه‌رده‌م جيوه‌جيكردن نه‌ريته‌يليان، وه‌لێ ژير وه‌ژير نه‌ك وه‌ئاشكرا.
وه گووره‌ی راپۆرت ده‌زگای په‌روه‌پيداين رووشنهويری وره‌سانن "مه‌سارات" ئه‌وه ده‌ركه‌فت ك به‌هائيه‌يل له‌و كه‌مينه‌يله‌نه ك بيبه‌ش بوينه له ماف به‌شداری سياسی وئاماژه وه‌يه‌يش كرد ك هيمان تائيسه‌يش بڕيار بيبه‌شبوين به‌هائيه‌يل له چالاكی وه‌رده‌وامه له‌وه‌خت ده‌سڵات به‌عس تائيسه‌و لانه‌ورياگه.
(ر.س)ك زاينده‌ی به‌غداسه‌و ناچار بويه له‌ساڵ ٢٠٠٤ بيلێده‌ی جی و بچێد وه‌ره‌و شار سلێمانی، ئويشێد: فريه‌يگ له به‌هائيه‌يل وه دريژايی ٣٠ ساڵ گوزه‌يشت كووچكردنه وه‌ره‌و مسر و لوبنان و فلستين و ئۆرپا له‌وه‌ر هووكاره‌يل فريه‌يگ و له‌وه‌ر گه‌ردين له‌شوون كار.
له‌بان مه‌سه‌له‌ی ئه‌و خيزانه‌يليشه ك له عراق مه‌ندنه، (ر.س)وت: ئه‌و خيزانه‌يله له حاڵه‌ت فريه سه‌ختيگ ژيانه وه‌تايبه‌ت له ١٠ ساڵ دوياخر و يه‌يش له‌يوا كرد فريه‌يگ له به‌هائيه‌يل له‌ده‌س بيه‌يم و ئيسه‌يش نازانم چه‌نيگ له‌ليان مه‌ندگه له عراق.
وه گووره‌ی قسه‌يل شاكر مه‌حمود ك توێژه‌ره له كاروبار ئايينه‌يل، ئه‌وه ده‌ركه‌فت ك لايه‌نگره‌يل ئی تايفه‌ی به‌هائيه له عراق فريه كه‌مه‌و بوينه‌و شماره‌ی كه‌ميگ له‌ليان له گشت عراق مه‌ندگه‌و ناڕه‌سێده شماره‌ی په‌نجه‌يل ده‌س و ئه‌وانه‌يش وه شيوه‌يگ نائاشكرايگ ژيه‌ن و كه‌س زانياری له‌بانيان نه‌يرێد، يه‌يش له‌وه‌ختيگ ك ئه‌وساو له‌وه‌رجه ١٨٠ ساڵ دو شوون تايبه‌ت وه خوه‌يان له به‌غدا داشتن، يه‌كيگيان له ديم كه‌رخ له نزيك حومام ئه‌لسه‌فا له ناوچه‌ی عه‌لاوی ك ناسريا وه شێخ سه‌نده‌ل له جاده‌ی حه‌يفاو ئه‌واكه‌يش له ناوچه‌ی قه‌سرولئه‌بيه‌ز له باب شه‌رجی.
له‌باوه‌ت بار كومه‌ڵايه‌تييش چه‌ومان كه‌فته(م . ح)ته‌مه‌ن ٢٨ساڵان و وت: با وه ئاشكرا باس بكه‌م ك گشت كه‌سيگ وه سينگ وه‌رفرانه‌و پيشوازی له‌ليم ناكا، ئه‌تويه‌نم بويشم جايه‌ڵ جوانه‌يل هاوته‌مه‌ن خوه‌م له مه‌سه‌له‌ی ئيمه ره‌سينه‌سه‌و، وه‌لی بريگ له‌ليان ناڕازيين و يه‌يش مانای ئه‌وه نيه كومه‌ڵگا ناخوازێده‌مان، چوينكه كيشه‌يگ هه‌س ته‌نانه‌ت هاته‌سه تويش موسڵمانه‌يليش ك ئه‌ويش قه‌بول نه‌كرن يه‌كتريه، هه‌ر وه‌و خاتريشه بايه‌سه وه‌رده‌وام بويم له ژيان جوور ئاده‌ميزاد.
وه گووره‌ی قسه‌يل سه‌رگه‌ورای به‌هائيه‌يل، ئه‌وه ده‌ركه‌فت ك عراق نيشتمان كه‌متر له ٢٠٠٠ به‌هائيه‌و له‌گشت ناوچه‌يل وڵاته‌گه بڵاو بوينه، له‌ساڵ ٢٠٠٧يش وزاره‌ت ناوخوه‌يی بڕيار ساڵ ١٩٧٥ لاورد، وه‌لێ تائيسه‌يش ته‌نيا ٦ يا ٧ به‌هائی به‌ڵگه‌يل فه‌رمی خوه‌يان وه‌پيان درياگه‌و ئايينيان له‌تی چه‌سپياگه‌و ئه‌وانه‌گ ئايينيان ئاڵشت كريا ئه‌را موسڵمان دويای ساڵ ١٩٧٥ تائيسه نه‌خريانسه بان ئايين خوه‌يان.
دويای ئاڵشتبوين حوكم له عراق له‌ساڵ ٢٠٠٣، هويچ رينماييگ كرده‌وه‌يی له‌لايه‌ن حكومه‌ت عراقيه‌و ئه‌را زه‌مانه‌ت ماف به‌هائيه‌يل ناته‌سه وجوود، ك هه‌رچه‌نی ده‌ستوور تازه‌ی عراقی له مادده‌ی ٤٠ ماف ئازادی ئايينه‌يل له‌تی وارده.
دياره وه گووره‌ی رای ئه‌و به‌هائيه‌يله ك چه‌ومان كه‌فته پييان، ريژه‌ی فريه‌يگ له ملله‌ت عراقی نازانن به‌هائيه‌يل كيين، يه‌يش مه‌ترسی ئه‌وه ديرێد ك فه‌رامووش بكريه‌ن و فريه‌يگيش له‌ليان مه‌ترسی له‌ناوچگن ناسنامه‌ی ئايينی ديرن له عراق، وه‌تايبه‌ت وه‌ل دويره‌وخستن رۆڵ سياسييان ك نوێنه‌ريگ له په‌رله‌مان نه‌يرن و هويچ هووكاريگ ره‌ساننيش نه‌يرن وه به‌راورد وه‌ل كه‌مينه‌يل تر بيجگه شماره‌ی كه‌ميگ نه‌ود له لاپه‌ڕه‌يل فه‌يسبوك.
